اختلالات اضطرابی میلیون ها بزرگسال را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد و بی سر و صدا زندگی آنها را با نگرانی، ترس و اضطراب شدید آزار می دهد. در حالی که اضطراب پاسخی طبیعی و ضروری به موقعیتهای خاص است، مانند مصاحبه شغلی یا امتحان سخت، اختلالات اضطرابی فراتر از سطح طبیعی استرس است و میتواند عملکرد روزانه فرد را بهطور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله به بررسی انواع اختلالات اضطرابی و علائم آن می پردازیم.
انواع اختلالات اضطرابی:
اختلال اضطراب عمومی (Generalized Anxiety Disorder – GAD):
این نوع اختلال اضطرابی به معنای نگرانی و ترس مداوم و غیرمنطقی در موقعیتها و رویدادهای روزانه است که به طور معمول در طول شش ماه یا بیشتر ادامه دارد. افراد مبتلا به اختلال اضطراب عمومی ممکن است نتوانند علت دقیق نگرانیهای خود را تعیین کنند و این نگرانیها به طور مداوم و به نحوه نسبتاً غیرقابل کنترلی حاکم شوند. این اختلال میتواند بر روی عملکرد اجتماعی، شغلی و شخصیت افراد تأثیر منفی بگذارد.
اختلال اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder – SAD):
اختلال اضطراب اجتماعی به عنوان ترس یا نگرانی شدید نسبت به ارتباط و تعامل با دیگران در موقعیتهای اجتماعی تعریف میشود. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است از شرکت در رویدادها و جمعهای اجتماعی اجتناب کنند و حس اجتناب و نگرانی در مواجهه با نظرات دیگران داشته باشند. این اختلال میتواند بر روی روابط شخصی و حرفهای افراد تأثیر سلبی بگذارد.
اختلال اضطراب عملکردی (Performance Anxiety):
این نوع اختلال اضطرابی به وقوع میپیوندد، زمانی که فرد تحت تاثیر نگرانیها و اضطرابهای شدید قرار میگیرد، زمانی که باید در موقعیتهای عملکردی خاصی اقدام به اجرای مهارتها و عملکردهایی کند که ممکن است با تعامل با دیگران همراه باشد. این اختلال معمولاً در زمینههایی مانند سخنرانیها، نمایشها، آزمونها، مصاحبههای شغلی و اجرای هنری مشاهده میشود.
اختلال اضطراب ترس از ترکیبات (Specific Phobia):
در این نوع اختلال اضطرابی، فرد نسبت به موارد خاصی ترس شدیدی دارد، مثلاً از حیوانات، بالونها، ارتفاعات، خلاء یا اشیاء خاصی مانند سوزنها. این ترس میتواند به حدی شدید باشد که فرد را از مواجهه با این اشیاء یا موارد خاص اجتناب کند و به طور معمول تمام تلاشها برای تجنب آنها را انجام دهد.
اختلال ترس وحشت (Panic Disorder):
در این اختلال، حملات ناگهانی و ناکنترلی از ترس وحشت به وقوع میپیوندد که با علائم شدید فیزیکی و روانی همراه است. افراد مبتلا به اختلال ترس وحشت احساس میکنند که در حال مرگ یا دچار ایست قلبی هستند، و ممکن است حملهها به صورت ناگهانی و پیشبینی نشده رخ دهند.
اختلال اضطراب موروثی (Separation Anxiety Disorder):
این اختلال اضطرابی عمدتاً در کودکان و نوجوانان دیده میشود و معمولاً با ترس و نگرانی از جدا شدن از والدین یا افراد مراقبتکننده همراه است. این اختلال میتواند منجر به مشکلات رفتاری و اجتماعی در کودکان شود و نیاز به مداخله و درمان مشاورهای دارد.
اختلال اضطراب فراگیر (Pervasive Anxiety Disorder):
این نوع اختلال اضطرابی که به طور گستردهای از آن یاد میشود، ممکن است علایم اختلالات اضطرابی مختلف را ترکیب کند و از طریق تمام زندگی فرد گسترش یابد. این اختلال به عنوان یک حالت اضطرابی کلی معرفی میشود که نیاز به تشخیص و درمان دقیق دارد.
مقابله با اضطراب اجتماعی
مقابله با اضطراب اجتماعی یک فرآیند چند بعدی است که شامل مداخلات مختلف روانشناختی، رفتاری و اجتماعی است. اگر شما یا کسی در اطرافتان با اضطراب اجتماعی مواجه هستید، میتوانید از روشهای زیر برای مقابله و کاهش این اضطراب استفاده کنید:
- آگاهی از اضطراب:
مهمترین قدم برای مقابله با اضطراب اجتماعی، آگاهی و درک از این اختلال است. با تعیین علتها و علائم اضطراب اجتماعی، میتوانید خود را برای مقابله با آن آماده کنید و راههای موثرتری برای مدیریت آن پیدا کنید.
- مراجعه به متخصصین بهداشت روانی:
مشاوره و درمان از متخصصان بهداشت روانی میتواند به شما کمک کند تا مسائل روانی و اجتماعی خود را با دقت مشخص کنید و استراتژیهای موثر برای مقابله با اضطراب اجتماعی بیاموزید. درمانهای روانشناختی مثل درمان شناختی-رفتاری (CBT) معمولاً برای این اختلال مؤثر هستند.
- تمرینهای تنفسی و آرامش:
آموزش تکنیکهای تنفس عمیق و تمرینهای آرامشی میتواند به کاهش تنشها و استرس ارتباطی با اضطراب اجتماعی کمک کند. تمرکز بر تنفس عمیق و بیاندازه کشیدن نفسها میتواند احساس آرامش و تمرکز را ایجاد کند.
- تغییر افکار منفی:
شناسایی افکار منفی و مضر ارتباطی با اضطراب اجتماعی و جایگزین کردن آنها با افکار مثبت و سازنده میتواند بهبود چشمانداز روانی شما را بهبود بخشد و از شما در مقابله با موقعیتهای اجتماعی مختلف، اعتماد به نفس بیشتری برخوردار کند.
- ممارسه مکرر و تدریجی در موقعیتهای اجتماعی:
ممارسه مکرر و تدریجی در موقعیتهای اجتماعی میتواند باعث افزایش تحمل اضطراب و کاهش نگرانی در مواجهه با آنها شود. این روش، معمولاً با نظارت و همراهی متخصص بهداشت روانی صورت میگیرد.
- حمایت از خود:
مراقبت از خود و توجه به نیازهای روانی و جسمی خود نقش مهمی در مقابله با اضطراب اجتماعی ایفا میکند. توجه به غذاخوری منظم، خواب کافی، فعالیتهای ورزشی، وقت گذرانی با دوستان و عزیزان و پرهیز از مواد مخدر و مسکنهای عصبی میتواند روحیه شما را بهبود بخشد.
- شرکت در گروههای حمایتی:
پیوستن به گروههای حمایتی و ارتباط با افرادی که مشکلات مشابهی را تجربه میکنند، احساس همبستگی و پشتیبانی را ارتقاء میدهد و میتواند باعث افزایش اعتماد به نفس و تسلط بر اضطراب اجتماعی شود.
بهیاد داشته باشید که مقابله با اضطراب اجتماعی یک فرآیند تدریجی است و نیازمند صبر و پشتکار است. با تمرکز بر این مسیر و با کمک متخصصین مرتبط، میتوانید بهبود چشمانداز زندگی خود را تجربه کنید و از امکانات اجتماعی بهرهمند شوید.
اختلال اضطرابی، نبردی خاموش:
برخورداری از اطلاعات و آگاهی در مورد اختلالات اضطرابی اهمیت بسیاری دارد، همچنین درک و همدردی با افراد مبتلا به این اختلالات میتواند کمک کننده و موثر باشد. افزایش آگاهی و اطلاعات مرتبط با اختلالات اضطرابی در جامعه و افزایش سطح دانش در مورد این مسئله، میتواند باعث بهبود محیط اجتماعی برای افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی و کاهش تبعیض و ترس از آنها شود.
اقداماتی مانند اطلاعرسانی و آموزشهای عمومی در مورد علائم و علت اختلالات اضطرابی، بهبود روشهای مداخله و درمان، ارتقاء سطح آگاهی متخصصین بهداشت روانی و تامین منابع و امکانات مناسب برای افراد مبتلا، میتواند به کاهش بار اختلالات اضطرابی و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.
به علاوه، ایجاد محیطهای حمایتی و دلسوزانه برای افراد مبتلا و ایجاد فضایی که افراد با اختلالات اضطرابی احساس امنیت و توجه میکنند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. از طریق افزایش شفافیت و درک اجتماعی، میتوان با تبعیض و استرسهای ناشی از اختلالات اضطرابی مقابله کرد و به ایجاد جامعهای سالم و همدل کمک کرد.
در نهایت، همکاری و هماهنگی بین متخصصین بهداشت روانی، محققان، کارشناسان اجتماعی و سازمانهای مرتبط میتواند به تعمیق دانش و پژوهشهای مرتبط با اختلالات اضطرابی و تدوین برنامههای کمکی مؤثر منجر شود. از طریق اجرای اقدامات کامل و جامع، میتوان در مقابله با اختلالات اضطرابی گام مهمی برداشت.